ΑΕΚ, ενότητα και άλλα παραμύθια

Ποια είναι η αρετή που εκτιμούν και επικαλούνται οι απανταχού ΑΕΚτζήδες;

Ποια;
Η Ενότητα φυσικά.

Δεν ξέρω, αν δεν ήταν αυτό το "Ένωση" στον τίτλο ίσως να μην είχαμε τέτοια φαγούρα με την ενότητα. Από την άλλη όταν έχεις για σύμβολο έναν αετό δικέφαλο με το ένα κεφάλι να κοιτά από τη μία και το άλλο από την άλλη, σα νά'χουν κόψει μεταξύ τους την καλημέρα, πως νά'ναι ενωμένοι οι φίλαθλοι της ομάδας;

Πως ορίζεται όμως η ενότητα στις τάξεις των οπαδών μιας ομάδας; Είναι δυνατόν να ταυτίζονται οι απόψεις ενός μεγάλου και ετερόκλητου πληθυσμού που αποτελούν οι οπαδοί; Είναι δυνατόν να έχουν όλοι τις ίδιες αντιλήψεις για τη ζωή, τον αθλητισμό; Να έχουν κοινό αξιακό σύστημα; Ασφαλώς όχι.

Πως γίνεται κανείς ΑΕΚτζής; Λίγο πολύ όπως γίνονται και οι οπαδοί των υπολοίπων συλλόγων:
α. Ακολουθεί την οικογενειακή παράδοση. Κάποιος γονιός/αδερφός/θείος/μπατζανάκης αναλαμβάνει τον προσηλυτισμό του παιδιού, το παίρνει στο γήπεδο, του αγοράζει καλούδια με στάμπες της ομάδας κλπ.

β. Ακολουθεί το παράδειγμα του κοινωνικού του περίγυρου. Στο σχολείο, στις παρέες.

γ. Ακολουθεί το νικητή. Ο σύλλογος που μαζεύει τη δόξα της κατάκτησης τίτλων έλκει τους νεοφώτιστους οπαδούς πολύ ισχυρότερα από τους άλλους συλλόγους.

Υπάρχουν ασφαλώς και άλλες παράμετροι που καθορίζουν το οπαδικό φρόνημα. Κάποιος που έλκει από γενιές μεταναστών, ακόμα περισσότερο Πολιτών είναι λογικό να συγκινηθεί από την ΑΕΚ ή τον ΠΑΟΚ. Όπως και κάποιος που γαλουχήθηκε με ελληνοχριστιανικές βυζαντινολογίες (γι'αυτό ίσως υπάρχουν στις τάξεις των οπαδών της ΑΕΚ αρκετοί εθνικιστές). Αλλά και κάποιος που αντιπαθεί την αλαζονεία των "εγώ-να-παίρνω-το-πρωτάθλημα-κι-οι-άλλοι-να-πα-να-γαμηθούν" ή ακόμα και κάποιος που είχε προβλήματα με τον γαύρο-νταή του σχολείου.

Είναι λοιπόν πολλές και ποικίλες οι αιτίες που κάνουν κάποιο ΑΕΚτζή. Δεν υπάρχει κάποιο μαγικό φρονηματικό ομογενόμετρο που ελέγχει τη συμβατότητα κάθε αναφυόμενου οπαδού με μια κεντρική ΑΕΚτζήδικη Ιδέα.

Η μεγάλη μάζα των οπαδών δυσκολεύεται να το αποδεχτεί αυτό. Κάπου δικαιολογείται αφού για ποικίλους -άλλους- λόγους η αγάπη του οπαδού για την ομάδα του έχει ενίοτε εκτυφλωτικές ιδιότητες. Έτσι πολλοί ταυτίζουν το δικό τους αίσθημα με την ΑΕΚτζήδικη Ιδέα. Ένας δογματισμός τελικά άνευ δόγματος. Σίγουρο πάντως είναι πως η ανάγκη του καθενός να ανήκει σε μια αυστηρά περιχαρακωμένη ολότητα είναι ισχυρή.

Στην ΑΕΚ η περιούσια ενότητα "υποφέρει" για κάμποσους λόγους ακόμα. Η φτώχεια φέρνει γκρίνια. Το ίδιο και η αίσθηση μονιμότητας της δεύτερης, τρίτης ή και τέταρτης θέσης στους πίνακες βαθμολογίας. Ο μέσος οπαδός έχει ανάγκη να ανήκει σ'ένα σύνολο, όχι όμως ένα σύνολο που γνωρίζει διαρκώς ήττες. Το αδίκως απωλεσθέν πρωτάθλημα του 2008 ήταν ένα βαρύ ηθικό χτύπημα γι'αυτή την κατηγορία οπαδών. Η ΑΕΚ γνώρισε για τελευταία φορά μέρες ακμής κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας του '90. Η ακμή συνδέθηκε μοιραία με τον τεχνικό των επιτυχιών, τον Ντούσαν Μπάγιεβιτς κι ο οπαδικός έρωτας στο πρόσωπό του μεταστράφηκε σε μίσος όταν οι μόνιμες διοικητικές αναταραχές τον οδήγησαν στο μισητό αντίπαλο. Οι πιο "ερωτευμένοι" οπαδοί, θιασώτες ενός επαγγελματικού ποδοσφαίρου μεν με ερασιτεχνική αθωότητα δε (κυνηγώντας χίμαιρες), δεν μπόρεσαν ποτέ να συγχωρήσουν την "προδοσία". Έκτοτε στο πρόσωπο του Μπάγιεβιτς εκφράστηκε ο "διχασμός" που προβληματίζει τους αυτοπροσδιοριζόμενους ως "ενωτικούς" οπαδούς, τους "υπεράνω προσώπων" δηλαδή. Δεν πρόκειται για τίποτα άλλο ωστόσο παρά για τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο εκλαμβάνουν διαφορετικοί άνθρωποι (έστω και οπαδοί της ίδιας ομάδας) το ρόλο μιας ισχυρής προσωπικότητας όπως ο Μπάγιεβιτς. Άλλοι βλέπουν σ'αυτόν έναν "προδότη", διανθίζοντας το μίσος τους με μικροαστικά φοβικά σύνδρομα και επίφαση ηθικολογίας, άλλοι βλέπουν έναν άνθρωπο με ισχυρό αξιακό υπόβαθρο κι άλλοι απλώς ένα σχεδόν απρόσωπο παράγοντα "διχασμού". Φυσικό είναι, ο καθένας τελικά κρίνει (και) εξ'ιδίων τα αλλότρια.

Αντίστοιχος "διχασμός" υπάρχει και αναφορικά με τους εκάστοτε ιδιοκτήτες της ΠΑΕ. Άλλοι δεν διστάζουν να ζητιανεύουν παρεμβάσεις λευκών πριγκήπων, άλλοι θεωρούν εαυτόν αυτόκλητο αλλά νομιμοποιημένο ελεγκτή των οικονομικών μιας ΠΑΕ, άλλοι οραματίζονται επερχόμενες δόξες ακόμα κι αν πρόκειται να τις φέρουν λογής λογής λαθρέμποροι, θαλασσοπνίχτες ή νονοί της νύχτας.

Η "ενότητα" λοιπόν δεν είναι παρά μια φαινάκη. Ο καθένας έχει τις δικές του αξίες ή βαφτίζει τα κενά του ως αξίες. Όλοι επιθυμούμε να βλέπουμε την ομάδα που αγαπάμε να έχει επιτυχίες, μέχρι εκεί όμως φτάνει η όποια ενότητα.